Το πασίγνωστο, τουριστικά αναπτυγμένο, αλλά διόλου «κατεστραμμένο» νησάκι της Ινδονησίας είναι κάτι λιγότερο σε μέγεθος από την Κρήτη, προσφέρει πολλές ομορφιές, πολλή εξυπηρέτηση, με τιμές που δεν μπορείτε να πιστέψετε και με φτωχούς ανθρώπους που είναι όλο χαμόγελο
Έχω ταξιδέψει αρκετά στη ζωή μου. Τόσο που τα τελευταία χρόνια αρνιόμουν πεισματικά να βγάλω διαβατήριο και να περάσω τα ελληνικά σύνορα. Βλέπετε, πίστευα και πιστεύω ακόμα πως έχουμε την ομορφότερη χώρα του κόσμου. αυτό το ταξιδιωτικό κομμάτι θα ήταν για κάποιο γνωστό ή άγνωστο μέρος της Ελλάδας. Σας τα λέω όλα αυτά γιατί ξεκίνησα για το Μπαλί προκατειλημμένος. Για το μακρύ ταξίδι, για το ζεστό τροπικό κλίμα, για τη φτώχεια που βλέπεις σε αυτά τα μέρη, για τη γλώσσα που δεν ξέρω, ίσως ακόμη και για τη φοβία του «αγνώστου». Και παρ' όλο που «συνάντησα» όλες τις φοβίες μου, το Μπαλί με γοήτευσε τόσο που θα ήθελα να ξαναπάω άλλη μια φορά στη ζωή μου για να μπορέσω να το εξερευνήσω περισσότερο. Τις 10 ημέρες που έμεινα εκεί - και που είναι τελικά πολύ λίγες - επισκέφθηκα μέρη από το «τουριστικό» Μπαλί. Απ' ό,τι έμαθα, το μη τουριστικό Μπαλί είναι ακόμη καλύτερο. Την επόμενη φορά λοιπόν!
Το Μπαλί ανήκει στην Ινδονησία, αλλά η πλειοψηφία του πληθυσμού είναι Ινδουιστές και αυτός είναι ένας σημαντικός λόγος που το Μπαλί μπορεί και ζει από τον τουρισμό. Το σχήμα του νησιού είναι περίπου ρομβοειδές και οι τέσσερις γωνίες του δείχνουν σχεδόν τα σημεία του ορίζοντα, ενώ η καθεμιά έχει την ιδιαίτερη «ταυτότητά» της.
Το Ανατολικό Μπαλί είναι το μέρος όπου «καπνίζει» το όρος Αγκούνγκ, ενεργό ηφαίστειο, και «ομφαλός του Κόσμου» για τους Μπαλινέζους. Πολλές οι εναλλαγές του τοπίου, από ζούγκλα έως βραχώδη έρημο στα ΒΑ του Αγκούνγκ. Το Βόρειο Μπαλί βρέχεται από την ήρεμη θάλασσα του αρχιπελάγους της Ιάβας. Είναι μια περιοχή εξαίρετου φυσικού κάλλους και λένε πως έχει τα πιο άγρια βουνά, τους πιο πολλούς καταρράκτες αλλά και τους πιο πλούσιους αγρότες σε όλο το Μπαλί. Εδώ υπάρχει και το μοναδικό βουδιστικό μοναστήρι στο Μπαλί καθώς και η μοναδική βιβλιοθήκη με μπαλινέζικα χειρόγραφα. Το Δυτικό Μπαλί, που έχει αποκτήσει το προσωνύμια «Αγρια Δύση», κατοικείται από μουσουλμάνους και χριστιανούς επί το πλείστον και, πλην της παραλιακής οδού, που φέρνει γύρω όλο το νησί, έχει ελάχιστους άλλους δρόμους, όπως επίσης ελάχιστα ξενοδοχεία και ξενώνες. Τέλος, το Νότιο Μπαλί, το πιο τουριστικό κομμάτι του νησιού, με το αεροδρόμιο, τα ξενοδοχεία, τα καφέ, τα εστιατόρια, τα μπαρ, τις ντισκοτέκ και τα πολλά μαγαζιά.
Ο ταξιδιώτης που επισκέπτεται για πρώτη φορά το Μπαλί θα εντυπωσιαστεί από τους ανθρώπους και την φύση. Οι άνθρώποι, παρ' όλη την φτώχεια τους, είναι μονίμως με ένα τεράστιο χαμόγελο. Θα τους δείτε, κυρίως τα πρωινά, να προσεύχονται στον «βωμό» που έχει κάθε σπίτι και σχεδόν κάθε μαγαζί. Στον βωμό που καίει ένα θυμιατό, μπροστά έχουν απιθώσει ένα πολύ μικρό καλάθι πλεγμένο από φύλλα κοκοφοίνικα γεμάτο ανθοπέταλα και ψήγματα από το φαγητό τους ενώ κάθε τόσο ραντίζουν με αγιασμό. Η όλη διαδικασία κρατάει κανά 10λεπτο. Και βέβαια μιλάμε για μηδενική (ή σχεδόν) εγκληματικότητα. Το άλλο πολύ εντυπωσιακό είναι η τροπική φύση. Τεράστια δέντρα παντού με διάφορα πολύ αρωματικά άνθη με μεθυστικές μυρωδιές ενώ οι κοκοφοίνικες είναι παντού, με τις καρύδες απλά να περιμένουν να τις πιάσετε. Παντού στα δέντρα θα δείτε κίτρινους σκίουρους - σε κάποια μέρη είναι τόσο εξοικειωμένοι με τους ανθρώπους που τρώνε από το χέρι σας. Πολύ χαριτωμένα ζωάκια, οι συγκεκριμένοι όμως έχουν πολύ δυσάρεστη μυρωδιά.
Τα πιό πυκνά δάση σαβάνας βρίσκονται στο Δυτικό Μπαλί, εκεί που είναι Εθνικό Πάρκο του Δυτικού Μπαλί. Ομως σε γενικές γραμμές η βλάστηση είναι παντού πυκνή.
ΓΥΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΝΟΤΙΟ ΜΠΑΛΙ
• Κούτα
Πρωτεύουσα του Μπαλί είναι το Ντενπασάρ, μια ηπειρωτική πόλη στο νότιο Μπαλί όπου αξίζει να επισκεφθείτε την τεράστια αγορά της. Ομως, η τουριστική πρωτεύουσα του νησιού και το κέντρο του τουριστικού και εμπορικού «χαμού» είναι η Κούτα, μια πόλη που μπορείς πολύ εύκολα να χαθείς. Βέβαια, αυτό δεν ισχύει μόνο για την Κούτα, αλλά και για κάθε πόλη του Μπαλί, όπου η έννοια ρυμοτομία, όπως τουλάχιστον την χρησιμοποιούμε στη Δύση (ακόμα και στην Ελλάδα) είναι άγνωστη. Υπάρχουν κάποιες κεντρικές λεωφόροι, που σπανίως ακολουθούν ευθεία γραμμή, και παρά πολλές πάροδοι που φαίνονται όλες ίδιες. Το περπάτημα σε όλα αυτά τα στενάκια είναι η χαρά του καταναλωτή, κυρίως σε είδη ρουχισμού.
Θα δείτε επίσης άφθονα μπαράκια γεμάτα, ανάλογα την εποχή, με Αυστραλούς, Ευρωπαίους, Ισπανούς, Ρώσους, αλλά και ντίσκο όπου κάθε βράδυ καίγεται το πελεκούδι. Στην Κούτα θα δείτε και ένα μνημείο στο σημείο όπου βρισκόταν η ντισκοτέκ που έσκασε η βόμβα, με τα ονόματα των θυμάτων (κυρίως Αυστραλών) χαραγμένα στο μάρμαρο.
Κάτι άλλο που θα βλέπετε συχνά στο Μπαλί είναι τα βαρούνγκ, οι ντόπιες ταβέρνες, κινητές ή όχι, όπου μπορείτε να δοκιμάσετε τα τοπικά φαγητά, τολμώ δε να πω αφόβως. Η τεράστια παραλία της Κούτα που βρέχεται από τον Ινδικό Ωκεανό είναι η αγαπημένη των απανταχού σέρφερ λόγω των μεγάλων κυμάτων. Σε γενικές γραμμές, αν δεν έχετε ειδικά ενδιαφέροντα, η Κούτα είναι μόνο για να ψωνίσετε.
Τo Σανούρ Μια πολύ όμορφη μικρή πολιτεία του τουριστικού Μπαλί. Μπροστά θα δείτε μια τεράστια υπέροχη παραλία με δέντρα και ψιλή άμμο, από πίσω τα ξενοδοχεία και πιο πίσω τον κεντρικό δρόμο με τα εστιατόρια, τα καφέ και τα εμπορικά. Η Σανούρ ήταν το πρώτο μέρος του Μπαλί που άρχισε να αναπτύσσεται τουριστικά, αλλά ευτυχώς ουδεμία σχέση έχει με την Κούτα. Δεν έχει ούτε τα πλήθη ούτε τη φασαρία της, χωρίς αυτό να σημαίνει πως είναι μια «νεκρή» πόλη. Τουναντίον. Αν θέλετε να ησυχάσετε και να κοιμηθείτε - ή να διαλογιστείτε - η Σανούρ σάς παρέχει αυτή την ησυχία, ενώ αν αλλάξετε γνώμη υπάρχει και Σανούρ by night! Γενικά, τη Σανούρ την προτιμούν οι άνω των σαράντα και απ' ό,τι παρατήρησα και οι Ρώσοι τουρίστες γενικώς ασχέτως ηλικίας!
• Ούμπουντ
Mια μικρή ηπειρωτική πόλη μέσα στους ορυζώνες, κέντρο της μπαλινέζικης ζωγραφικής. «Χωριό των ζωγράφων» αποκαλούν το Ούμπουντ και με μια βόλτα στους δρόμους του θα δείτε άπειρες μικρές γκαλερί. Στο μουσείο Πούρι Λούκισαν θα βρείτε συγκεντρωμένη την μπαλινέζικη ζωγραφική.
Το Ούμπουντ, επίσης, είναι ένα καλό ορμητήριο αν θέλετε να εξερευνήσετε την ενδοχώρα του Μπαλί. Αυτά που πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε στο Ούμπουντ είναι ο ναός Πούρα Γκουνούνγκ Λεμπαχ ή Καμπουχάν και το Δάσος των Πιθήκων. Ο ναός βρίσκεται στο φαράγγι δυτικά από το Ούμπουντ και κτίστηκε μάλλον τον 8ο αιώνα. Θα δείτε πομπές από χωρικούς να περνούν την πέτρινη γέφυρα για να συλλέξουν αγιασμό για τους ναούς τους.
Το Δάσος των Πιθήκων βρίσκεται ένα χιλιόμετρο μακριά από το κέντρο της πόλης, ακολουθώντας τον ομώνυμο δρόμο. Σε αυτό το μεγάλο άλσος θα βρείτε τρεις αγέλες μακάκων με μακριά ουρά. Αν σας δουν να κρατάτε τρόφιμα θα προσπαθήσουν να σας τρομάξουν με φωνές και τρίζοντας τα δόντια τους, ελπίζοντας να φοβηθείτε, να τα πετάξετε κάτω και να φύγετε. Εγώ λοιπόν τους την έσκασα. Μόλις ήρθε ένας μεγάλος που του άρεσαν οι μπανάνες μου και άρχισε να φωνάζει και να τρίζει τα δόντια του, άρχισα κι εγώ να χοροπηδάω και να του δείχνω τα δόντια μου. Σας πληροφορώ πως ηρέμησε αμέσως. Δεν ξέρω όμως για τους άλλους επισκέπτες που είδαν τον εκατό κιλών «πίθηκο» να συμπεριφέρεται έτσι. Είδα κάποια συγκαταβατικά χαμόγελα!
Τέλος, αν έχετε χρόνο, αξίζει να κάνετε μια βόλτα μέσα στους ορυζώνες για να γνωρίσετε και τα μπεμπέκ! Μπεμπέκ αποκαλούν τα παπιά που ζουν κατά εκατοντάδες μέσα στους ορυζώνες, απαλλάσσοντας το ρύζι από μαμούνια και σκουλήκια. Το μπεμπέκ είναι πιάτο γιορτής για τους Μπαλινέζους και το μαγειρεύουν συνήθως με πολλά μυρωδικά και καυτερές πιπεριές (Bebek betutu).
Αν έχετε χρόνο και διάθεση...
• Επισκεφθείτε το Κινταμάνι, τη λίμνη Μπατούρ και το Πούρα Ουλούν Ντανού Μπατούρ, δηλαδή το ναό της θεάς της λίμνης Μπατούρ που θεωρείται από τους πιο σημαντικούς στο Μπαλί. «Η ίδια η λίμνη Μπατούρ είναι «πηγή ζωής» για το μεγαλύτερο μέρος του Μπαλί καθώς τα νερά της ποτίζουν τους ορυζώνες του Μπουλελένγκ, του Γκιανγιάρ, του Γκλουνγκούνγκ και του Μπατούνγκ. Γι' αυτό το λόγο η θεά της λίμνης είναι μια υπέρτατη θεότητα. Ο Τζέρο Γκεντέ, ο επίγειος εκπρόσωπός της, είναι ο πιο ισχυρός ιερέας, επειδή είναι ο οριστικός ρυθμιστής όλων των ζητημάτων που αφορούν την κατανομή του νερού. Οταν ο Τζερό Γκεντέ πεθαίνει, μια παρθένα περιέρχεται σε έκσταση για να επιλέξει τον διάδοχό του. Ο Τζερό Γκεντέ επιλέγεται σε ηλικία έντεκα χρόνων». Από την έκδοση «Μπαλί, Ινδονησία» Οδηγοί του Κόσμου - «Καθημερινή», «Ερευνητές».πηγη
Έχω ταξιδέψει αρκετά στη ζωή μου. Τόσο που τα τελευταία χρόνια αρνιόμουν πεισματικά να βγάλω διαβατήριο και να περάσω τα ελληνικά σύνορα. Βλέπετε, πίστευα και πιστεύω ακόμα πως έχουμε την ομορφότερη χώρα του κόσμου. αυτό το ταξιδιωτικό κομμάτι θα ήταν για κάποιο γνωστό ή άγνωστο μέρος της Ελλάδας. Σας τα λέω όλα αυτά γιατί ξεκίνησα για το Μπαλί προκατειλημμένος. Για το μακρύ ταξίδι, για το ζεστό τροπικό κλίμα, για τη φτώχεια που βλέπεις σε αυτά τα μέρη, για τη γλώσσα που δεν ξέρω, ίσως ακόμη και για τη φοβία του «αγνώστου». Και παρ' όλο που «συνάντησα» όλες τις φοβίες μου, το Μπαλί με γοήτευσε τόσο που θα ήθελα να ξαναπάω άλλη μια φορά στη ζωή μου για να μπορέσω να το εξερευνήσω περισσότερο. Τις 10 ημέρες που έμεινα εκεί - και που είναι τελικά πολύ λίγες - επισκέφθηκα μέρη από το «τουριστικό» Μπαλί. Απ' ό,τι έμαθα, το μη τουριστικό Μπαλί είναι ακόμη καλύτερο. Την επόμενη φορά λοιπόν!
Το Μπαλί ανήκει στην Ινδονησία, αλλά η πλειοψηφία του πληθυσμού είναι Ινδουιστές και αυτός είναι ένας σημαντικός λόγος που το Μπαλί μπορεί και ζει από τον τουρισμό. Το σχήμα του νησιού είναι περίπου ρομβοειδές και οι τέσσερις γωνίες του δείχνουν σχεδόν τα σημεία του ορίζοντα, ενώ η καθεμιά έχει την ιδιαίτερη «ταυτότητά» της. Το Ανατολικό Μπαλί είναι το μέρος όπου «καπνίζει» το όρος Αγκούνγκ, ενεργό ηφαίστειο, και «ομφαλός του Κόσμου» για τους Μπαλινέζους. Πολλές οι εναλλαγές του τοπίου, από ζούγκλα έως βραχώδη έρημο στα ΒΑ του Αγκούνγκ. Το Βόρειο Μπαλί βρέχεται από την ήρεμη θάλασσα του αρχιπελάγους της Ιάβας. Είναι μια περιοχή εξαίρετου φυσικού κάλλους και λένε πως έχει τα πιο άγρια βουνά, τους πιο πολλούς καταρράκτες αλλά και τους πιο πλούσιους αγρότες σε όλο το Μπαλί. Εδώ υπάρχει και το μοναδικό βουδιστικό μοναστήρι στο Μπαλί καθώς και η μοναδική βιβλιοθήκη με μπαλινέζικα χειρόγραφα. Το Δυτικό Μπαλί, που έχει αποκτήσει το προσωνύμια «Αγρια Δύση», κατοικείται από μουσουλμάνους και χριστιανούς επί το πλείστον και, πλην της παραλιακής οδού, που φέρνει γύρω όλο το νησί, έχει ελάχιστους άλλους δρόμους, όπως επίσης ελάχιστα ξενοδοχεία και ξενώνες. Τέλος, το Νότιο Μπαλί, το πιο τουριστικό κομμάτι του νησιού, με το αεροδρόμιο, τα ξενοδοχεία, τα καφέ, τα εστιατόρια, τα μπαρ, τις ντισκοτέκ και τα πολλά μαγαζιά.
Ο ταξιδιώτης που επισκέπτεται για πρώτη φορά το Μπαλί θα εντυπωσιαστεί από τους ανθρώπους και την φύση. Οι άνθρώποι, παρ' όλη την φτώχεια τους, είναι μονίμως με ένα τεράστιο χαμόγελο. Θα τους δείτε, κυρίως τα πρωινά, να προσεύχονται στον «βωμό» που έχει κάθε σπίτι και σχεδόν κάθε μαγαζί. Στον βωμό που καίει ένα θυμιατό, μπροστά έχουν απιθώσει ένα πολύ μικρό καλάθι πλεγμένο από φύλλα κοκοφοίνικα γεμάτο ανθοπέταλα και ψήγματα από το φαγητό τους ενώ κάθε τόσο ραντίζουν με αγιασμό. Η όλη διαδικασία κρατάει κανά 10λεπτο. Και βέβαια μιλάμε για μηδενική (ή σχεδόν) εγκληματικότητα. Το άλλο πολύ εντυπωσιακό είναι η τροπική φύση. Τεράστια δέντρα παντού με διάφορα πολύ αρωματικά άνθη με μεθυστικές μυρωδιές ενώ οι κοκοφοίνικες είναι παντού, με τις καρύδες απλά να περιμένουν να τις πιάσετε. Παντού στα δέντρα θα δείτε κίτρινους σκίουρους - σε κάποια μέρη είναι τόσο εξοικειωμένοι με τους ανθρώπους που τρώνε από το χέρι σας. Πολύ χαριτωμένα ζωάκια, οι συγκεκριμένοι όμως έχουν πολύ δυσάρεστη μυρωδιά.
Τα πιό πυκνά δάση σαβάνας βρίσκονται στο Δυτικό Μπαλί, εκεί που είναι Εθνικό Πάρκο του Δυτικού Μπαλί. Ομως σε γενικές γραμμές η βλάστηση είναι παντού πυκνή.
ΓΥΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΝΟΤΙΟ ΜΠΑΛΙ • Κούτα
Πρωτεύουσα του Μπαλί είναι το Ντενπασάρ, μια ηπειρωτική πόλη στο νότιο Μπαλί όπου αξίζει να επισκεφθείτε την τεράστια αγορά της. Ομως, η τουριστική πρωτεύουσα του νησιού και το κέντρο του τουριστικού και εμπορικού «χαμού» είναι η Κούτα, μια πόλη που μπορείς πολύ εύκολα να χαθείς. Βέβαια, αυτό δεν ισχύει μόνο για την Κούτα, αλλά και για κάθε πόλη του Μπαλί, όπου η έννοια ρυμοτομία, όπως τουλάχιστον την χρησιμοποιούμε στη Δύση (ακόμα και στην Ελλάδα) είναι άγνωστη. Υπάρχουν κάποιες κεντρικές λεωφόροι, που σπανίως ακολουθούν ευθεία γραμμή, και παρά πολλές πάροδοι που φαίνονται όλες ίδιες. Το περπάτημα σε όλα αυτά τα στενάκια είναι η χαρά του καταναλωτή, κυρίως σε είδη ρουχισμού.
Θα δείτε επίσης άφθονα μπαράκια γεμάτα, ανάλογα την εποχή, με Αυστραλούς, Ευρωπαίους, Ισπανούς, Ρώσους, αλλά και ντίσκο όπου κάθε βράδυ καίγεται το πελεκούδι. Στην Κούτα θα δείτε και ένα μνημείο στο σημείο όπου βρισκόταν η ντισκοτέκ που έσκασε η βόμβα, με τα ονόματα των θυμάτων (κυρίως Αυστραλών) χαραγμένα στο μάρμαρο.
Κάτι άλλο που θα βλέπετε συχνά στο Μπαλί είναι τα βαρούνγκ, οι ντόπιες ταβέρνες, κινητές ή όχι, όπου μπορείτε να δοκιμάσετε τα τοπικά φαγητά, τολμώ δε να πω αφόβως. Η τεράστια παραλία της Κούτα που βρέχεται από τον Ινδικό Ωκεανό είναι η αγαπημένη των απανταχού σέρφερ λόγω των μεγάλων κυμάτων. Σε γενικές γραμμές, αν δεν έχετε ειδικά ενδιαφέροντα, η Κούτα είναι μόνο για να ψωνίσετε.
Τo Σανούρ Μια πολύ όμορφη μικρή πολιτεία του τουριστικού Μπαλί. Μπροστά θα δείτε μια τεράστια υπέροχη παραλία με δέντρα και ψιλή άμμο, από πίσω τα ξενοδοχεία και πιο πίσω τον κεντρικό δρόμο με τα εστιατόρια, τα καφέ και τα εμπορικά. Η Σανούρ ήταν το πρώτο μέρος του Μπαλί που άρχισε να αναπτύσσεται τουριστικά, αλλά ευτυχώς ουδεμία σχέση έχει με την Κούτα. Δεν έχει ούτε τα πλήθη ούτε τη φασαρία της, χωρίς αυτό να σημαίνει πως είναι μια «νεκρή» πόλη. Τουναντίον. Αν θέλετε να ησυχάσετε και να κοιμηθείτε - ή να διαλογιστείτε - η Σανούρ σάς παρέχει αυτή την ησυχία, ενώ αν αλλάξετε γνώμη υπάρχει και Σανούρ by night! Γενικά, τη Σανούρ την προτιμούν οι άνω των σαράντα και απ' ό,τι παρατήρησα και οι Ρώσοι τουρίστες γενικώς ασχέτως ηλικίας!
• Ούμπουντ
Mια μικρή ηπειρωτική πόλη μέσα στους ορυζώνες, κέντρο της μπαλινέζικης ζωγραφικής. «Χωριό των ζωγράφων» αποκαλούν το Ούμπουντ και με μια βόλτα στους δρόμους του θα δείτε άπειρες μικρές γκαλερί. Στο μουσείο Πούρι Λούκισαν θα βρείτε συγκεντρωμένη την μπαλινέζικη ζωγραφική.
Το Ούμπουντ, επίσης, είναι ένα καλό ορμητήριο αν θέλετε να εξερευνήσετε την ενδοχώρα του Μπαλί. Αυτά που πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε στο Ούμπουντ είναι ο ναός Πούρα Γκουνούνγκ Λεμπαχ ή Καμπουχάν και το Δάσος των Πιθήκων. Ο ναός βρίσκεται στο φαράγγι δυτικά από το Ούμπουντ και κτίστηκε μάλλον τον 8ο αιώνα. Θα δείτε πομπές από χωρικούς να περνούν την πέτρινη γέφυρα για να συλλέξουν αγιασμό για τους ναούς τους.
Το Δάσος των Πιθήκων βρίσκεται ένα χιλιόμετρο μακριά από το κέντρο της πόλης, ακολουθώντας τον ομώνυμο δρόμο. Σε αυτό το μεγάλο άλσος θα βρείτε τρεις αγέλες μακάκων με μακριά ουρά. Αν σας δουν να κρατάτε τρόφιμα θα προσπαθήσουν να σας τρομάξουν με φωνές και τρίζοντας τα δόντια τους, ελπίζοντας να φοβηθείτε, να τα πετάξετε κάτω και να φύγετε. Εγώ λοιπόν τους την έσκασα. Μόλις ήρθε ένας μεγάλος που του άρεσαν οι μπανάνες μου και άρχισε να φωνάζει και να τρίζει τα δόντια του, άρχισα κι εγώ να χοροπηδάω και να του δείχνω τα δόντια μου. Σας πληροφορώ πως ηρέμησε αμέσως. Δεν ξέρω όμως για τους άλλους επισκέπτες που είδαν τον εκατό κιλών «πίθηκο» να συμπεριφέρεται έτσι. Είδα κάποια συγκαταβατικά χαμόγελα!
Τέλος, αν έχετε χρόνο, αξίζει να κάνετε μια βόλτα μέσα στους ορυζώνες για να γνωρίσετε και τα μπεμπέκ! Μπεμπέκ αποκαλούν τα παπιά που ζουν κατά εκατοντάδες μέσα στους ορυζώνες, απαλλάσσοντας το ρύζι από μαμούνια και σκουλήκια. Το μπεμπέκ είναι πιάτο γιορτής για τους Μπαλινέζους και το μαγειρεύουν συνήθως με πολλά μυρωδικά και καυτερές πιπεριές (Bebek betutu).
Αν έχετε χρόνο και διάθεση...
• Επισκεφθείτε το Κινταμάνι, τη λίμνη Μπατούρ και το Πούρα Ουλούν Ντανού Μπατούρ, δηλαδή το ναό της θεάς της λίμνης Μπατούρ που θεωρείται από τους πιο σημαντικούς στο Μπαλί. «Η ίδια η λίμνη Μπατούρ είναι «πηγή ζωής» για το μεγαλύτερο μέρος του Μπαλί καθώς τα νερά της ποτίζουν τους ορυζώνες του Μπουλελένγκ, του Γκιανγιάρ, του Γκλουνγκούνγκ και του Μπατούνγκ. Γι' αυτό το λόγο η θεά της λίμνης είναι μια υπέρτατη θεότητα. Ο Τζέρο Γκεντέ, ο επίγειος εκπρόσωπός της, είναι ο πιο ισχυρός ιερέας, επειδή είναι ο οριστικός ρυθμιστής όλων των ζητημάτων που αφορούν την κατανομή του νερού. Οταν ο Τζερό Γκεντέ πεθαίνει, μια παρθένα περιέρχεται σε έκσταση για να επιλέξει τον διάδοχό του. Ο Τζερό Γκεντέ επιλέγεται σε ηλικία έντεκα χρόνων». Από την έκδοση «Μπαλί, Ινδονησία» Οδηγοί του Κόσμου - «Καθημερινή», «Ερευνητές».πηγη
