Η Όπερα
Μετά τη Ρωσική Επανάσταση και κατά τη διάρκεια του Ρωσικού Εμφυλίου, η Οδησσός κατελήφθη από τους Ουκρανούς, τον Γαλλικό Στρατό, τον Κόκκινο Στρατό και τον Λευκό Στρατό. Μετά την οριστική επικράτηση των Μπολσεβίκων αποτέλεσε τμήμα της Σοβιετικής Δημοκρατίας της Ουκρανίας από το 1920. Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου η πόλη κατελήφθη από Ρουμανικές και Γερμανικές δυνάμεις, από το 1941 - 1944. Την περίοδο της κατοχής τα θύματα έφτασαν τις 60.000, στην πλειοψηφία τους εβραϊκής καταγωγής.
Δημόσια Βιβλιοθήκη Οδησσού(τωρινό Αρχαιολογικό Μουσείο)
Η πόλη γνώρισε σύντομα μεγάλη ανάπτυξη, κυρίως στα πρώτα 50 χρόνια του 19ου αιώνα. Η ανάπτυξή της οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον Δούκα του Ρισελιέ, ο οποίος διατέλεσε κυβερνήτης της πόλης από το 1803 έως το 1814. Ο νέος κυβερνήτης ορμώμενος από την Γαλλική Επανάσταση, υπηρέτησε στο Ρωσικό στρατό κατά των Τούρκων. Σ' αυτόν οφείλει η πόλη τις λεωφόρους και την ρυμοτομία, καθώς και την ύπαρξη υπογείων στοών, μήκους πολλών χιλιομέτρων που λέγονται κατακόμβες. Από το 1828 κοσμεί την πόλη το χάλκινο άγαλμα του Δούκα του Ρισελιέ, σχεδιασμένο από τον γλύπτη Ιβάν Μαρτός. Το 1814 ιδρύεται στην Οδησσό η Φιλική Εταιρεία, από τον Νικόλαο Σκουφά, τον Εμμανουήλ Ξάνθο και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ, που μετέπειτα επέδρασε καταλυτικά στην Ελληνική Επανάσταση. Η εκκλησία του Αγίου Παντελεήμωνα.
Το 1819 το λιμάνι της Οδησσού γίνεται ελεύθερο και η λειτουργία του με αυτή τη μορφή συνεχίστηκε έως το 1859. Τότε έλαβε χώρα και την μεγάλη εισροή εποίκων και εμπόρων, των οποίων ο αριθμός ανέρχεται περίπου στους 15.500, υπολογίζοντας μόνο τους μη ρωσικής καταγωγής. Η πόλη απέκτησε κοσμοπολίτικο χαρακτήρα και λόγω των διαφορετικών εθνοτήτων που κατοικούσαν σ' αυτήν. Την Οδησσό κατοίκησαν Ρώσοι, Ουκρανοί, Βούλγαροι, Έλληνες, Εβραίοι, Αλβανοί, Αρμένιοι, Ιταλοί, Γάλλοι, Γερμανοί και αρκετές άλλες εθνότητες από χώρες της Ευρώπης. Με αυτόν τον τρόπο αναπτύχθηκε μεγάλη εμπορική δραστηριότητα. Στην Οδησσό ιδρύθηκε τότε ένα θέατρο, μία δημόσια βιβλιοθήκη, ένα Λύκειο και ένα ινστιτούτο Ανατολικών γλωσσών. Ο πλυθησμός της πόλης διπλασιάστηκε μεταξύ 1823 και 1849. Η ανάπτυξή της σταμάτησε με την έκρηξη του Κριμαϊκού Πολέμου, το 1853 - 1856, κατά την διάρκεια του οποίου η Οδησσός βομβαρδίστηκε από τους Άγγλους και τους Γάλλους. 
Η Οδησσός της Φιλικής Εταιρίας και του «Θωρηκτού Ποτέκμιν», που αιώνες τώρα ανασαίνει την αύρα του Εύξεινου Πόντου, είναι πρόθυμη να σας μυήσει στα άδυτα μιας παραθαλάσσιας αισθησιακής πολιτείας. Αρχιτεκτονική πανδαισία και κομψότητα, ανυπέρβλητα μνημεία και αγάλματα, πολυάριθμα μουσεία, υπέροχα νεοκλασικά οικοδομήματα, πλατιές λεωφόροι και ειδυλλιακά πάρκα συνιστούν τις τρανταχτές αποδείξεις της μεγάλης οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης που γνώρισε η Οδησσός από τα μέσα του 19ου αιώνα.
Είχε ωστόσο προηγηθεί η επανίδρυσή της από τη Μεγάλη Αικατερίνη της Ρωσίας (1795), τη νικήτρια του Ρωσοτουρκικού Πολέμου (1787?1792). Η φιλόδοξη αυτοκράτειρα, αναγνωρίζοντας τη στρατηγική σημασία της περιοχής ?και ειδικά του λιμανιού... ανέδειξε σταδιακά την Οδησσό στο σημαντικότερο διαμετακομιστικό κέντρο του Εύξεινου Πόντου και σε μια από τις σπουδαιότερες πόλεις της τσαρικής Ρωσίας (μετά τη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη). Η ανάπτυξη της Οδησσού οφείλεται όμως σε μεγάλο βαθμό και στον Δούκα του Ρισελιέ (Duke of Richelieu), που διετέλεσε κυβερνήτης της πόλης από το 1803 έως το 1814.
Αποχαιρετώντας ένα αγαπημένο πρόσωπο που φεύγει. Αγαλμα στον χώρο του λιμανιού.
Η περίφημη «Σκάλα Ποτέμκιν» διαθέτει 192 σκαλοπάτια και 19 πλατύσκαλα.
Στα σοβιετικά χρόνια, το 1955, οι Σκάλες Πριμόρσκι, όπως αρχικά ονομάζονταν, μετονομάστηκαν σε Σκάλες Ποτέμκιν, για τον εορτασμό της 50ης επετείου από την εξέγερση του Θωρηκτού Ποτέμκιν. Μετά την ανεξαρτησία όμως της Ουκρανίας, οι Σκάλες Ποτέμκιν ξαναπήραν και πάλι το αρχικό τους όνομα Σκάλες Πριμόρσκι, αν και χρησιμοποιείται ευρύτατα και σήμερα το όνομα Σκάλες Ποτέμκιν.
Η περισσότερο ομιλούμενη γλώσσα στην Οδησσό είναι τα Ρώσικα, καθώς και τα Ουκρανικά. Η πόλη κατοικείται από πολλές εθνότητες, σύμφωνα άλλωστε και με την ιστορία της. Εκτός από Ουκρανούς, οι οποίοι αποτελούν και την πλειοψηφία, στην Οδησσό ζει μεγάλος αριθός Ρώσων. Ακολουθούν Εβραίοι,Έλληνες, Γερμανοί, Γάλλοι, Ρουμάνοι, Αραβες, Τούρκοι, Αρμένιοι και Γεωργιανοί. Οι κάτοικοι της Οδησσού αυτοπροσδιορίζονται σε μεγάλο βαθμό ως εξωστρεφείς και κοσμοπολίτες, ένα χαρακτηριστικό που προκύπτει από τη θέση της πόλης μεταξύ Δύσης και Ανατολής, την ιστορία και τον ρόλο του λιμανιού στην καθημερινή ζωή της πόλης.
Η ίδρυση της Οδησσού το Ι794 συνδέεται με το σχέδιο της Μεγάλης Αικατερίνης για αναβίωση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Μέχρι το 1770, οπότε ο ρωσικός στόλος νίκησε τον τουρκικό στη ναυμαχία του Τσεσμέ, η Μαύρη Θάλασσα ήταν απροσπέλαστη.«Γκρέτσκαγια», την οδό των Ελλήνων
Μετά τα αποτυχημένα επαναστατικά κινήματα που υποκίνησε ο Ορλόφ, εκατοντάδες πρόσφυγες από τα νησιά καταφεύγουν στα ρωσικά παράλια, όπως και οι επαναστάτες του Υψηλάντη μετά την ήττα στις παραδουνάβιες περιοχές.Στην
Στις 27 του Μάη του 1794 το παλιό τουρκικό οχυρό Χατζημπέη βαφτίζεται Οδησσός. Ανάμεσα στα πολλά έθνη που κατοίκησαν την Οδησσό οι Ελληνες δεν αντιπροσώπευαν παρά ένα μικρό ποσοστό. Ομως, στους πρώτους που ήρθαν δόθηκαν σπίτια και 1.500 στρέμματα γης μαζί με άλλα προνόμια. Σύντομα θα κρατήσουν τα ηνία στη ναυτιλία και το εξωτερικό εμπόριο - μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα. Για πολλά χρόνια όλες οι μεταφορές σταριού στηρίζονται στα ελληνικά καράβια. Η Οδησσός αναδεικνύεται στο σημαντικότερο λιμάνι της Ουκρανίας. Οι Ρωμιοί δημιουργούν μεγάλους εμπορικούς οίκους, τράπεζες, ναυτιλιακά γραφεία. Και βέβαια, αποκτούν τεράστιες περιουσίες...
 |
