Σε λιγότερο από δύο εβδομάδες συμπληρώνονται 50 χρόνια από τότε που ο Φρανκ Ντρέικ έστρεψε το ραδιοτηλεσκόπιο του αστεροσκοπείου Green Bank στη Δυτική Βιρτζίνια προς το Ταυ Σέτι, ένα γειτονικό άστρο το οποίο παρουσιάζει ομοιότητες με τον δικό μας Ήλιο.
50 έτη από την πρώτη «κλήση» του ανθρώπου προς το Διάστημα
Ο διάσημος Αμερικανός αστρονόμος και οι υπόλοιποι συνάδελφοί του στο αστεροσκοπείο θεώρησαν ότι τα όλο και πιο ισχυρά ραντάρ, οι ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές - από τις ειδήσεις έως τη δημοφιλή εκείνη την εποχή «Λούσι Μπολ» - σχημάτιζαν ένα τεράστιο «μπουκέτο» ηλεκτρομαγνητικών σημάτων που έφταναν στο διάστημα. Ήλπιζαν ότι τα σήματα αυτά θα έφταναν κάποια στιγμή στα αυτιά των εξωγήινων και ότι κι εκείνοι με τη σειρά τους θα έστελναν τα δικά τους σήματα στον Homo Sapiens.
Το σχέδιο Ozma, όπως ονομάστηκε από την παραμυθένια χώρα του Οζ, ήταν η πρώτη απόπειρα της ανθρωπότητας να έρθει σε επαφή με την εξωγήινη ζωή. Ο τεχνικός εξοπλισμός ήταν αρκετά φτωχός: ο ραδιοφωνικός δέκτης λειτουργούσε με ηλεκτρικές λυχνίες, δεν υπήρχε υπολογιστής και για την ηχογράφηση των εξωγήινων σημάτων είχε επιστρατευθεί ένα μαγνητόφωνο.
Αλλά και στα 50 χρόνια που έχουν περάσει από τότε οι επιστήμονες εξακολουθούν να «περιμένουν στο ακουστικό τους», παρά τα σαφώς πιο εξελιγμένα συστήματα επικοινωνίας που έχουν επιστρατεύσει ψάχνοντας σε εκατομμύρια διαφορετικές συχνότητες και εκατοντάδες άστρα.
Γιατί δεν έχει φτάσει ούτε ένα μήνυμα στη Γη έπειτα από μισό αιώνα ερευνών; Το ερώτημα αυτό τέθηκε για πρώτη φορά από τον νομπελίστα Ενρίκο Φέρμι, έναν από τους εμπνευστές της κβαντικής φυσικής. Ο Ιταλός επιστήμονας υπέθεσε ότι εάν η ευφυής ζωή είναι κάτι συνηθισμένο στο σύμπαν θα έπρεπε να είχαμε έρθει σε επαφή μαζί της εδώ και πολύ καιρό.
Εξάλλου, η Γη είναι σχετικά νέα με αστρονομικούς όρους, ενώ οι εξωγήινοι πολιτισμοί, οπουδήποτε και αν βρίσκονται στο σύμπαν, είχαν δισεκατομμύρια χρόνια για να εξελιχθούν και να έρθουν σε επαφή με την ανθρωπότητα. Η υπόθεση αυτή είναι γνωστή στην επιστήμη ως «το παράδοξο του Φέρμι» και παρά τις προσπάθειές τους οι αστρονόμοι αδυνατούν μέχρι σήμερα να το λύσουν. Το «πρόβλημα» για τους ίδιους είναι ότι ο Γαλαξίας μας δεν παρουσιάζει και πολύ ενδιαφέρον: έχει μεν 100 δισεκατομμύρια άστρα, αλλά τα περισσότερα από αυτά είναι πολύ μεγάλα, πολύ θερμά ή πολύ ψυχρά και ζουν πολύ λίγο για να συντηρήσουν πλανήτες που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν κάποιο είδος ευφυούς ζωής.
